“บ้านหนองช้างคืน” ตำบลอุโมงค์ เป็นแหล่งผลิตลำไยใหญ่ที่สุดในจังหวัดลำพูน อยู่ในเขตอำเภอเมืองขึ้นไปทางทิศเหนือ (จังหวัดเชียงใหม่) ตามทางหลวงหมายเลข 106 ประมาณ 8 กิโลเมตร เมื่อผ่าน “บ้านป่าเหว” จะมีป้ายบอกทางเลี้ยวขวาเข้า “บ้านหนองช้างคืน” ตรงเข้าไปอีกประมาณ 7 กิโลเมตรก็ถึง ตลอดสองฝั่งทางที่ลดเลี้ยวเข้าไปในหมู่บ้านแห่งนี้ จะเนืองแน่นไปด้วยสวนลำไยที่ต่อเนื่องกันยาวเหยียดจนสุดสายตา ทั้งนี้ เป็นเพราะชาวบ้านที่นี่ยึดอาชีพทำสวนลำไยกันทั้งหมู่บ้านนั่นเองพันธุ์ลำไยของหมู่บ้านหนองช้างคืน เป็นพันธุ์ “ลำไยกะโหลก” เนื้อหนา รสหวานกลมกล่อม หอมอร่อย ซึ่งเป็นพันธุ์ดีที่สุดของประเทศไทยพันธุ์หนึ่ง
ในช่วงเดือนสิงหาคมของทุกปี ชาวลำพูนจะจัดงาน “เทศกาลลำไย” ซึ่งเป็นงานใหญ่ประจำปีอีกงานหนึ่ง ภายในงานจะมีการประกวดรถประเภทสวยงาม ที่ประดับตกแต่งด้วยลำไย มีประกวดนางงามธิดาลำไย การออกร้านค้า ประกวดผลิตภัณฑ์ทางการเกษตร และจำหน่ายสินค้าพื้นเมือง
และในช่วงปลายเดือนพฤศจิกายนของทุกปี จะมีงาน “ฤดูหนาวและงานกาชาดจังหวัดลำพูน” ที่สนามกีฬากลางจังหวัดลำพูน ภายในงานมีนิทรรศการของส่วนราชการต่าง ๆ การแสดงมหรสพ ประกวดคนสวยคนงามหรือ “นางสาวลำพูน” เพื่อจัดส่งไปประกวด “นางสาวไทย” ที่กรุงเทพมหานคร และการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรของจังหวัดลำพูน
ส่วนงาน “ของดีศรีหริภุญชัย” เป็นงานแสดงและจำหน่ายสินค้าผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรต่าง ๆ และเกษตรแปรรูปนานาชนิด ซึ่งเกษตรกรและกลุ่มแม่บ้านของจังหวัดลำพูนเป็นผู้ผลิต ในงานมีขบวนแห่ของกลุ่มแม่บ้าน การแสดงทางศิลปวัฒนธรรม การประกวดเรือนชนบทออกร้านขายสินค้าหัตถกรรม และผลิตผลทางการเกษตร เช่น หอม กระเทียม เป็นต้น
เครื่องปรุง “ต๋ำขนุน”
ขนุนดิบอ่อน ๆ 1 ผล พริกแห้ง 4-5 เม็ดหรือพริกขี้หนูแห้ง 10-15 เม็ด หัวหอม 3 หัว กระเทียม 1 หัว ตะไคร้ 1 ต้น ข่า 2 แว่น รากผักชี 4-5 ราก กะปิดี 1 ช้อนโต๊ะ มะเขือเทศ 10 ลูก น้ำมันพืช 2-3 ช้อนโต๊ะ เนื้อหมูสับ 1 ขีดหรือกากหมู กุ้งแห้ง 1 กำมือ กระเทียมเจียว ใบมะกรูด ต้นหอม-ผักชี พริกขี้หนูแห้งทอดกรอบ และแคบหมูกรุบ ๆ กรอบ ๆ ตามใจชอบ
วิธีปรุง “ต๋ำขนุน”
เอาขนุนดิบเลือกผลอ่อน ๆ หั่นเป็นแว่นบาง ๆ ขนาด 2 ซ.ม. สัก 4-5 แว่น ใส่หม้อเติมน้ำพอท่วม ต้มจนขนุนสุกเปื่อย แล้วตักขึ้นทิ้งให้สะเด็ดน้ำ ปอกเปลือกหนา ๆ ทิ้ง ผ่าเอาแกนกลางออก แล้วหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ เตรียมไว้
เอาพริกแห้ง 4-5 เม็ดหรือพริกขี้หนูแห้ง 10-15 เม็ด (แช่น้ำจนนิ่ม บีบให้แห้ง) หัวหอม 3 หัว กระเทียม 1 หัว ตะไคร้หั่นฝอย 1 ต้น ข่า 2 แว่น รากผักชี 4-5 ราก กะปิดี 1 ช้อนโต๊ะ เกลือป่นนิดหน่อย ใส่ครกตำให้ละเอียดจนเข้ากันดี แล้วใส่ขนุนที่หั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ ลงไป ตำให้เข้ากัน ใส่มะเขือเทศ 10 ลูกผ่าครึ่ง แล้วบดในครก (ห้ามตำ) จนเข้ากันดี พักไว้
กระทะใส่น้ำมันพืช 2-3 ช้อนโต๊ะ ตั้งไฟอ่อน พอร้อนตักน้ำพริกในครกลงไปผัดกับหมูสับ 1 ขีด (ใช้กากหมูแทนก็ได้) โรยกุ้งแห้ง 1 กำมือลงไป ผัดจนกระทั่งน้ำพริกส่งกลิ่นหอมฉุย (ขณะผัดเติมน้ำล้างครกลงไปด้วยครั้งละ 1-2 ทัพพี ผัดไปเคี่ยวไปด้วยไฟอ่อน ๆ จนน้ำแห้ง) ปรุงรสด้วยน้ำปลา รสดี
ตักใส่ถ้วยโรยหน้าด้วยกระเทียมเจียว และใบมะกรูด-ต้นหอม-ผักชีหั่นฝอย รับประทานแกล้มกับพริกขี้หนูแห้งทอดกรอบ และแคบหมูกรุบ ๆ กรอบ ๆ รับรองอร่อยจริง ๆ ครับ
